بسم الله الرحمن الرحیم
قضیه مرحوم میرزا کوچک جنگلی یک قضیه ویژه است، اگر چه کە در آن دوره خاص یعنی در دوره فاصله بین مشروطیت و سرکار آمدن رضا خان، حوادث گوناگونی در کشور بە وجود آمده است و هم زمان با نهضت جنگل چندکار بزرگ دیگر در گوشه و کنار کشور مثلِ بە طور مثالً؛ شیخ محمد خیابانی در تبریز یا کلنل محمد تقی خان پسیان در مشهد هم اتفاق افتاده. اینها تقریباً همه هم زمان می باشند، لیکن قضیه جنگل یک قضیه ویژه ای است. خوب ما قضایای تبریز و حضور مرحوم شیخ محمد خیابانی را خوب می دانیم. هم در تاریخ نوشته شده و هم قضایای خصوصی و اطلاعات بسیاری داریم. آن صبغه مردمی و نجابتی کە در کار مرحوم میرزا کوچک خان جنگلی است در هیچ کدام از این دو کار یا دو سه کار دیگر کە هم زمان در آن دوره اتفاق افتاده، در سرتاسر ایران نظیر ندارد. میرزا کوچک همینطور کە اشاره کردید یک روحانی است، یک طلبه است، البته من شنیده بودم، و برائ ما سالها پیش نقل شد کە ایشان، مرحوم میرزای شیرازی را درک کرده لیکن بسیار باورکردنی نیست. این را مرحوم پدرم نقل می کرد از مرحوم آسید علی اکبر مرعشی کە شوهر خواهر پدر ما بود. یعنی باجناق مرحوم شیخ محمد خیابانی بود، کە او از بزرگان و علمایی بود کە منزوی بود در تهران. او گفته بود کە میرزا کوچک درس میرزا را درک کرده، بە نظرم نمی آید این بسیار قابل تأیید باشد. زیرا میرزا کوچک سنش در وقتی کە میرزای شیرازی از دنیا رفته چهارده-پانزده سال بیشتر نبود. بعید بە نظر می رسد کە ایشان توانسته باشد مرحوم میرزای شیرازی را درک کند. لیکن در اینکه طلبه بوده، در این کە روحانی بوده شکی نیست. در حوزه رشت هم بزرگانی در آن وقت بودند کە می توانسته از آنها استفاده کند. در این هیچ تردیدی نیست. بنابراین منشاء حرکت میرزا کوچک خان یک منشاء صددرصد دینی و اعتقادی است. رفتار او هم یک رفتار دینی و اعتقادی است. یعنی انسان ملاحظه می کند با این کە در داخل تشکیلات خودشان مخالفینی داشت و بعضی از اقشار گوناگون ممتاز هم با او مخالفت می کردند، مرحوم میرزاکوچک در برخورد با اینها کاملاً حدود شرعی را رعایت می کرده. کسانی بودند، بە طور مثالً مخالفت اعتقادی با ایشان داشتند. همراهان ایشان آن افراطیها می گفتند: آقا، اینها را بزنیم سرکوب کنیم، {اما}میرزا کوچک نمی¬گذاشته، جلوی اینها را می گرفته و مانع می شده از این کە این کار را بکنند. یعنی رفتار هم، یک رفتاری دینی است و حرکت، حرکت صددرصد اسلامی و ایرانی است. خب، آن زمان می دانید کە آن غوغای نهضت مارکسیستی و تشکیل شوروی و هیاهویی کە در دنیا در بین ملتها راه افتاده بود و جاذبه¬ای کە برائ بعضی ملتها بە وجود آورده بود طبعاً یک عده ای را مجذوب خودش کرده بود و اطرافیان بە ایشان خیانت کردند از این طریق، لیکن این مرد بە خاطر پایندیش بە اسلام جذب تفکر مارکسیستی نشد و بە طور صریح و قاطع آن نظریه را رد کرد با آن کە جزو نزدیکترین هایی کە با او از اول همراه بودند گرایش پیدا کردند. البته آنها هم ناکام از دنیا رفتند. آنها هم هیچ کدامشان خیری از این زندگی ندیدند و از آن جریان بولشویکی هیچ خیر و تجاوب جوانمردانه ای ملاحظه نکردند. لیکن ایشان مخالفت کرد. هم این جهت بود، هم با اجنبی مخالف بود. یعنی چون اینها سیاستی بود کە از طرف اجانب بود با این کە اینها مقابله شان با دستگاهای حاکم مثل انگلیس و قزاق و اینها بود اما در عین حال بە آن طرف هم جذب نشد. استقلال را حفظ کرد. یک نمونه بسیار برجسته ای است میرزاکوچک خان. خداوند انشاء الله درجاتش را عالی کند. کار شما هم با این اهدافی کە ذکر کردید و با این ترتیبی کە گفتید بسیار کار خوبی است. البته کتاب دربارهٔ میرزا کوچک بسیار نوشته شده. خوشبختانه اخلاص این مرد سبب شده کە برخلاف دیگر کسانی کە در این صراط های مبارزات وارد شده اند اسمش سر زبانها باشد. همه بشناسند او را، در حالی کە بسیار از اینها -کسانی را کە من اشاره کردم- مردم نمی شناسند. اصلاً بعضی ها اسمشان را نشنیده اند، لیکن ایشان در بین مردم شناخته شده است. کتاب دربارهٔ او نوشته شده. سعی بشود یک کار جامع و دارای نکته های اساسی زندگی او بە وجود بیاید. انشاء الله چهره او بیشتر در بین مردم ما، جوانهای ما، شناخته شود. ایشان یک واحد مینیاتوری از نظام اسلامی، جمهوری اسلامی را در رشت و همان محدوده خاص خودش -گیلان- بە وجود آورده. از شما دوستانی کە در این زمینه کار می کنید متشکریم و می خواهیم کە همکاران دولتی و مسئولان تبلیغاتی با شما همکاری کنند و کمک کنند، انشاالله این کار بە بهترین وجهی تمام بشود.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

* متن پیام مقام معظم رهبری بە کنگره بزرگداشت میرزا کوچک خان جنگلی کە از سوی آیت الله قربانی قرائت شد، برگرفته از سخنان ایشان در جمع اعضاء ستاد بزرگداشت میرزا است کە در تاریخ ۲۹/۸/۱۳۹۱ بیان فرموده اند.

 پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبر